20 07 2019

DLACZEGO ZAWODOWYCH JEŹDŹCÓW NAZYWAMY DŻOKEJAMI


Warto wiedzieć.

Kategoria: Ogólne
Napisał: folbluty

„W dawnej Anglii używano popularnego imienia Jack jako rzeczownika pospolitego na określenie anonimowego wiejskiego chłopaka. W Szkocji imię to brzmiało „Jock”. Jego zdrobniałą formą „jockie” (wym. dżoki) jeszcze w XVII wieku często nazywano chłopaków stajennych. Spośród nich rekrutowali się przeważnie przyszli jeźdźcy wyścigowi, toteż już pod koniec XVII wieku przyjęło się określenie „Jockey” zawodowych jeźdźców i w tym znaczeniu używane jest do dziś. Pierwowzorem obecnego dżokeja był więc młody, szkocki wieśniak. Większość autorytetów naukowych zgadza się z tą etymologią, ale odnotowano też jedno odrębne zdanie. Pewien badacz z czasów wiktoriańskich wygłosił bowiem tezę, jakoby wyraz „dżokej” był modyfikacją cygańskiego słowa „chukni” (wym. czakni). Cyganie, znani handlarze końmi, nazywali tak swoje długie baty. Inni naukowcy określili tę interpretację jako „zwykły wymysł”, aczkolwiek mogła ona odegrać pewną rolę w rozpowszechnianiu się nazwy „dżokej”. Dzisiaj określenie to występuje prawie we wszystkich językach świata. Natomiast fason czapki dżokejskiej wywodzi się aż z czasów rzymskich. Powożący rydwanami nosili bowiem dla osłony głowy przed urazami ochronne kaski z brązu zaopatrzone w daszek, który chronił oczy przed oślepiającym blaskiem słońca”.

Fragment książki Desmonda Morrisa „Dlaczego koń rży” w przekładzie Krystyny Chmiel, Wydawnictwo „Książka i Wiedza” („Z m. do m. – Wyścigi Konne” nr 17 z 14 czerwca 2000 roku)

Na zdjęciu: "Zebranie dżokejów", autor nieznany (XIX w.), litografia barwna, papier; dziewiętnastowieczna grafika angielska ze zbiorów Polskiego Klubu Wyścigów Konnych.